O soczewkach
Masz dość okularów? Pomyśl o soczewkach kontaktowych!
Soczewki kontaktowe są dobrym rozwiązaniem dla wielu pacjentów z wadami wzroku.
Niestety nie każdy może zostać użytkownikiem soczewek kontaktowych.
Przede wszystkim pomyśl o swoim zawodzie. Niekiedy soczewki kontaktowe są przeciwwskazane ze względu na wykonywaną pracę. Na przykład u pacjentów pracujących w środowisku o dużym zapyleniu lub obecności toksycznych dymów i oparów. Praca przy monitorze komputerowym może również stanowić problem w noszeniu soczewek kontaktowych ze względu na spadek częstości mrugania, co może prowadzić do wysuszania rogówki.
Istotną motywację może stanowić potrzeba noszenia soczewek kontaktowych w celu uprawiania sportu, a w szczególności w przypadku sportów kontaktowych. W sportach wodnych pacjent musi mieć świadomość konieczności zachowania wyższego poziomu higieny z powodu potencjalnie wyższego ryzyka zakażenia. W tym przypadku dobrym rozwiązaniem są soczewki kontaktowe jednodniowe. Podczas jazdy na nartach jesteśmy narażeni na wysoki poziom światła ultrafioletowego. W tej sytuacji soczewki pomimo, że blokują promienie UV nie zapewniają właściwej ochrony. Powinniśmy więc używać okularów przeciwsłonecznych lub gogli.
Zastanawiasz się, czy twój wiek nie jest przeciwwskazaniem do noszenia soczewek kontaktowych? Maksymalny wiek, do którego pacjent może nosić soczewki kontaktowe nie istnieje. Pacjent ze starczowzrocznością wymaga specjalnego postępowania przy dobieraniu soczewek kontaktowych.
W niektórych chorobach oczu noszenie soczewek kontaktowych jest bezwzględnie przeciwwskazane. Są to przede wszystkim ostre i przewlekłe stany zapalne aparatu ochronnego oka i przedniego odcinka, zespół suchego oka, alergie. Względnym przeciwwskazaniem są takie choroby ogólne jak: cukrzyca, zaburzenia tarczycowe.
W niektórych stanach chorobowych noszenie soczewek kontaktowych jest wskazane! Na przykład w stożku rogówki (częściej twarde soczewki kontaktowe), w jednoocznej bezsoczewkowości (zwłaszcza u dzieci po operacji usunięcia zaćmy wrodzonej lub pourazowej, jak również i u dorosłych), w uszkodzeniach mechanicznych rogówki (w tym przypadku soczewka pełni funkcję soczewki opatrunkowej).
W adaptacji do soczewek kontaktowych duże znaczenie ma motywacja osobista. Zanim zdecydujesz się na ich użytkowanie musisz dowiedzieć się wszystkiego na temat kosztów ich noszenia i utrzymania.
Jakiego typu wady wzroku możemy skorygować przy pomocy soczewek kontaktowych?
Postęp w technologii, materiałach i projektowaniu pozwala na skorygowanie każdej wady wzroku praktycznie bez ograniczeń. Może to być niewielka i duża nadwzroczność, krótkowzroczność, astygmatyzm różnego rodzaju.
Jakiego typu soczewki kontaktowe są obecnie dostępne na rynku?
- Soczewki twarde:
Najczęściej są stosowane w stożku rogówki.
- Soczewki miękkie:
1) Soczewki do użytku dziennego (krócej niż 24 godziny).
2) Soczewki do użytku przedłużonego (dłużej niż 24 godziny – wraz ze snem).
- Typy soczewek w zależności od trybu ich noszenia:
1) Soczewki jednodniowe (jednorazowe, do użytku dziennego).
2) Soczewki 2-tygodniowe (do użytku dziennego).
3) Soczewki miesięczne (do użytku dziennego).
4) Soczewki miesięczne (do użytku przedłużonego – „dzień i noc”).
5) Soczewki kwartalne (do użytku dziennego przez okres 3 miesięcy).
6) Soczewki roczne (obecnie rzadkość, zwykle na zamówienie indywidualne przy dużych wadach wzroku).
- Typy soczewek w zależności od rodzaju wady korygowanej:
1) Soczewki sferyczne do korekcji nadwzroczności i krótkowzroczności.
2) Soczewki toryczne do korekcji astygmatyzmu.
3) Soczewki bifokalne (dwuogniskowe) do korekcji starczowzroczności.
Jak często i jakie powikłania mogą wystąpić przy noszeniu soczewek kontaktowych?
Jeżeli dokładnie przestrzegamy wszystkich zasad użytkowania soczewek kontaktowych powikłania występują wyjątkowo rzadko. Najgroźniejszym może okazać się wrzodziejące zapalenie rogówki. Mogą pojawić się również różnego rodzaju reakcje alergiczne lub wtórny astygmatyzm w przypadku źle dopasowanej soczewki.
Aby uniknąć problemów w noszeniu soczewek kontaktowych ich użytkownicy powinni zgłaszać się na systematyczne wizyty kontrolne u specjalisty według ustalonego harmonogramu.
Rady praktyczne dla użytkowników soczewek kontaktowych
– Pamiętaj, że rano po przebudzeniu musisz co najmniej 30 minut odczekać przed wkładaniem soczewek kontaktowych do oczu, rogówka po nocy w tym czasie bardziej się dotleni.
– Wkładanie i wyjmowanie soczewek zawsze zaczynaj od prawego oka, ten nawyk pomoże Ci uniknąć pomyłek przy różnicy w wadzie wzroku między prawym a lewym okiem.
– Pamiętaj o regularnej wymianie płynu (codziennie) w pojemniku z soczewkami.
– Pamiętaj o codziennym szorowaniu pojemnika na soczewki.
– Nie używaj żadnych płynów do soczewek poza specjalnie przeznaczonymi do tego płynami, awaryjnie, doraźnie możesz użyć soli fizjologicznej dostępnej w każdej aptece bez recepty, ale pamiętaj że sól fizjologiczna nie dezynfekuje soczewek.
– Jeżeli używasz soczewek tylko doraźnie, na wyjątkowe okazje, zdecyduj się raczej na soczewki jednodniowe, jest to o wiele wygodniejsze, zdrowsze i tańsze (jedna para soczewek jednodniowych kosztuje około 5 zł, nie potrzebujesz żadnych płynów, pojemników, żadnej pielęgnacji).
– Jeżeli masz trudności z wkładaniem soczewek do oczu i brakuje Ci na to czasu codziennie rano, zdecyduj się na soczewki miesięczne typu „dzień i noc”, przy takich soczewkach możesz poświęcić więcej czasu na wkładanie i wyjmowanie soczewek tylko raz w miesiącu.
– Dla osób, które prowadzą bardzo aktywny tryb życia, dużo podróżują, często nie mają odpowiednich warunków do codziennej pielęgnacji soczewek polecam również soczewki typu „dzień i noc”.
– Jeżeli jesteś alergikiem, a bardzo Ci zależy na noszeniu soczewek kontaktowych zdecyduj się na soczewki jednodniowe, ale musisz się nastawić na większy wydatek, jak już wspomniałam wcześniej koszt jednej pary soczewek jednodniowych wynosi około 5 zł (miesięcznie około 150 zł), dla porównania koszt jednej pary soczewek miesięcznych około 30-40 zł, dwutygodniowych około 25 zł, miesięczny wydatek na płyn około 10 zł (nie dotyczy soczewek jednodniowych).
– Jeżeli masz trudności finansowe i nie stać Cię na soczewki jednodniowe, dwutygodniowe lub miesięczne, a nie wyobrażasz życia bez soczewek, możesz zdecydować się na soczewki kwartalne (1 para soczewek na 3 miesiące), jest to koszt w granicach 20 zł miesięcznie i około 10 zł płyn.
– Jeżeli masz astygmatyzm i musisz korzystać z soczewek torycznych (z korekcją cylindryczną), przygotuj się na większy wydatek (ok.15-20 zł miesięcznie więcej niż przy soczewkach sferycznych).
– Jeżeli dużo pracujesz przy komputerze lepszym rozwiązaniem dla Ciebie są okulary.
– Jeżeli często odczuwasz suchość oczu używając soczewek kontaktowych możesz skorzystać ze specjalnych niezawierających konserwantów kropli nawilżających.
– Jeżeli masz podrażnione oczy koniecznie zrób przerwę w noszeniu soczewek i jak najszybciej zgłoś się do specjalisty.
Jeżeli nie znosisz okularów i korzystasz tylko z soczewek kontaktowych, musisz dobrze zastanowić się, co byłoby dla Ciebie lepsze ze względów zdrowotnych i finansowych: korekcja laserowa wady wzroku (koszt zabiegu w jednym oku około 2 000 zł), czy noszenie soczewek kontaktowych przez kolejne kilkadziesiąt lat (koszt rocznie dla jednego oka około 200-300 zł), dalsza kalkulacja jest prosta.
Największe problemy związane z soczewkami kontaktowymi
– Gromadzenie się osadów białkowych na soczewce.
– Dyskomfort (pieczenie, swędzenie, uczucie ciała obcego).
– Brodawkowe zapalenie spojówki jako reakcja alergiczna na antygenową i fizyczną obecność zdenaturowanych osadów białkowych na powierzchni soczewki.
– Nieprzestrzeganie zasad higieny i zaleceń specjalisty.
– Suchość.
– Infekcyjne zapalenie rogówki.
– Syndrom ostrego czerwonego oka związanego z soczewkami kontaktowymi (CLARE) – niewrzodziejące zapalenie rogówki, najczęściej u pacjentów noszących soczewki w trybie przedłużonym, prawdopodobnie wywołane bakteriami gram-ujemnymi.